Thích Nhất Hạnh
Chương 12
Con ngựa Kanthaka.
Sức khỏe của Yasodhara trở lại bình thường, và nàng đã có
thể bắt đầu lại công việc, tuy rằng nàng mất khá nhiều thì giờ để lo cho
bé Rahula. Một buổi sáng mùa xuân nọ, Channa đánh xe song mã đưa
Siddhatta và Yasodhara đi ra ngoài thành du ngoạn, theo lời
khuyên nhủ của bà Gotami. Rahula cũng được ẵm theo và một cô thị nữ tên
Ratna cũng được phép đi theo để săn sóc bé.
Nắng ấm lên dần. Chồi lá xanh mơn mởn. Hoa nở rộ khắp nơi,
những cây vô ưu và những cây hồng táo nở hoa đầy cành. Chim
muôn ca hát bốn phương. Channa cho xe đi chậm lại. Có những người dân
quê nhận ra được Siddhatta và Yasodhara. Họ đứng dậy đưa cả
hai tay lên vẫy. Xe đã ra tới bờ sông Banganga. Bỗng nhiên, Channa ghìm cương
ngựa lại. Mọi người nhìn về phía trước mặt. Một người đang nằm
chặn giữa đường, tay chân người đó co quắp lại. Toàn thân người đó
run rẫy. Miệng không ngớt kêu rên. Siddhatta nhảy xuống, lại gần. Channa cũng
buộc cương ngựa vào thành xe, nhảy xuống. Người nằm bên đường là một người đàn
ông, tuổi chưa tới ba mươi. Siddhatta cầm lấy tay người ấy và ngước mắt hỏi
Channa:
- Người này trúng gió phải không, Channa? Anh hãy giúp ta xoa
bóp và đánh gió cho ông ta.
Channa lắc đầu:
- Thưa điện hạ, đây không phải là triệu chứng của người
trúng gió. Người này mắc phải chứng dịch hạch. Chứng này hiện chưa có thầy
thuốc nào biết cách chữa trị.
- Ta có thể đưa ông ta về cho ngự y xem xét? Thái
tử Siddhatta quan sát người bệnh.
- Thưa điện hạ, bệnh này ngự y cũng không trị nổi, mà bệnh này lại
hay lây nhiễm. Nếu ta chở người này lên xe thì bệnh có thể lây tới lệnh bà, tới
cậu Rahula, và tới cả điện hạ nữa. Xin điện hạ buông tay người ấy ra, kẻo nguy
hiểm lắm.
Siddhatta vẫn không buông tay người bệnh. Chàng nhìn tay người bệnh
rồi nhìn lại tay chàng. Chàng biết mình là một người khỏe mạnh, nhưng nhìn thấy
người bệnh trạc tuổi mình đang nằm trước ngưỡng cửa của cái chết, niềm tự hào
về bản thân mình đột nhiên tan biến hết nơi chàng. Từ bờ sông, bỗng
có tiếng khóc than vọng lại. Chàng ngước mắt nhìn lên. Lại
một đám tang. Lại một giàn hỏa. Tiếng đọc kinh đã vọng lên chen
lẫn với tiếng khóc than và tiếp đến là tiếng phần phật của giàn lửa bốc cháy.
Siddhatta nhìn xuống thì người bệnh đã tắt thở. Hai con mắt anh ta
trợn trừng. Chàng đặt bàn tay người ấy xuống, đưa tay vuốt mắt người chết.
Khi đứng dậy thì chàng thấy Yasodhara đã đứng đằng sau lưng chàng
không biết từ lúc nào.
Nàng nói giọng nhỏ nhẹ:
- Xin điện hạ xuống rửa tay dưới bến sông. Channa, anh cũng nên
xuống sông rửa tay đi. Rồi chúng ta đánh xe vào xóm báo cho địa
phương biết để họ lo liệu.
Cuộc du hành mùa xuân tới đây là chấm dứt. Siddhatta
bảo Channa đánh xe trở về cung điện. Trên đường về không ai nói với
ai một lời nào. Tối hôm ấy, Yasodhara nằm mơ thấy toàn những điều kỳ lạ. Trong
giấc mơ đầu, nàng thấy một con bò mộng trắng, trên đầu có gắn một viên ngọc lớn
lấp lánh như sao Bắc đẩu. Con bò đi từng bước thong thả qua
đường phố thành Kapilavatthu và hướng ra ngoài cổng thành. Từ đền thờ Indra, có
tiếng thiên thần la lớn: “Nếu không giữ được con bò này lại thì kinh
đô này còn đâu là ánh sáng”. Mọi người trong thành đều chạy đến cố
sức giữ con bò lại, nhưng rốt cuộc, không ai giữ được nó. Con bò thoát ra
khỏi thành và biến mất.
Trong giấc mộng thứ hai, nàng thấy bốn vị thiên vương từ
trên đỉnh núi Tu Di phóng hào quang khắp thành Kapilavatthu.
Ngọn cờ đang bay phấp phới trên đền thờ Indra bỗng dưng đập mạnh và rơi xuống
đất. Hoa ở trên trời rơi xuống như mưa, hoa đủ năm màu, sắc vàng chói
lọi. Khắp nơi như mở đại hội, và tiếng nhạc từ trên không trung vang
dội khắp kinh kỳ.
Trong giấc mộng thứ ba, nàng nghe tiếng hô to
trong không gian: “Giờ đã đến! Giờ đã đến!”. Nàng hoảng hốt nhìn sang chỗ
Siddhatta ngồi thì không còn thấy Siddhatta ở đấy. Những chiếc hoa lài cài trên
tóc nàng bỗng rơi xuống sàn nhà và biến thành tro bụi. Tất cả những
áo mão và đồ trang sức mà Siddhatta để lại trên ghế, bây giờ bỗng hóa
thành một con rắn đang trườn ra phía cửa. Trong hoảng hốt, nàng nghe tiếng
rống của con bò trắng từ phía ngoài thành. Nàng nghe tiếng phần phật của ngọn
cờ trên đền thờ Indra, và nàng nghe tiếng hô lớn trong không gian: “Giờ đã
đến! Giờ đã đến!”.
Yasodhara thức giấc. Trán nàng toát mồ hôi. Quay sang phía
Siddhatta, nàng lay chàng dậy:
- Anh, anh ơi, anh thức dậy đi anh.
Siddhatta vẫn còn thức. Chàng đưa tay vỗ về Yasodhara.
Chàng nói:
- Em vừa mơ thấy gì đó? Hãy kể cho anh nghe đi.
Yasodhara kể lại những giấc mộng của mình, và nàng hỏi:
- Có phải những giấc mộng là điềm báo trước rằng
anh sẽ ra đi tìm đạo và bỏ em ở nhà một mình phải không anh?
Siddhatta im lặng nghe. Chàng an ủi nàng:
- Này Gopa, em đừng buồn. Anh biết em là một người có chí khí. Anh
biết em là người cộng sự của anh, và em có thể giúp anh hoàn
thành được chí nguyện. Em hiểu anh hơn ai hết trong những
người thân thuộc của chúng ta. Vậy nếu mai này anh phải ra đi và
phải xa em, trong một thời gian, anh mong rằng em sẽ có đủ nghị lực để tiếp
tục công việc của mình. Em sẽ chăm sóc con và nuôi con khôn lớn, dù anh có
đi đến đâu, dù anh có ở xa em, thì tình thương của anh đối với em không
bao giờ thay đổi. Anh sẽ luôn yêu em. Nếu em biết được như thế, em sẽ có
thể chịu đựng được sự xa cách này. Khi anh tìm được đạo, anh
sẽ trở về với em, với con. Thôi em ngủ lại đi nhé.
Tiếng Siddhatta ôn tồn, ngọt ngào và vỗ về đi
thẳng vào lòng Yasodhara. Nàng có đủ đức tin nơi chàng.
Nàng ngoan ngoãn nhắm mắt lại.
Sáng hôm sau, Siddhatta vào gặp vua cha. Chàng tâu:
- Thưa phụ vương, con xin phép phụ vương cho con được xuất
gia để tìm đạo.
Vua Suddhodana giật mình, tuy đã từng nghĩ đến biến cố này
có thể xảy ra, nhưng vua chưa bao giờ nghĩ nó lại xảy ra một cách đột
ngột như vậy. Trầm ngâm hồi lâu, ngài nhìn con rồi nói:
- Ngày xưa trong dòng họ ta thỉnh thoảng cũng có
người đi xuất gia làm sa môn, nhưng không ai bỏ
nhà ra đi vào tuổi của con cả. Ai cũng đợi đến sau tuổi năm
mươi. Sao con không làm như thế? Con của con còn nhỏ, và nước nhà đang trông
cậy vào con ...
- Thưa phụ vương, một ngày con ngồi trong cung, cũng như một ngày
con ngồi trên đống lửa. Tâm con không an thì làm sao con có thể đáp
lại sự trông cậy của phụ vương, của nước nhà, cũng như của bất
cứ ai? Con thấy ngày tháng trôi qua rất mau, tuổi trẻ của con cũng
vậy. Xin phụ vương cho phép con ...
Vua ôn tồn:
- Con nên nghĩ đến sơn hà, xã tắc, đến ta, đến Yasodhara và đến đứa
con còn trứng nước của con.
- Thưa phụ vương, chính vì con đã nghĩ đến mọi người, cho nên con
mới xin phép phụ vương cho con ra đi. Con đi không phải là để tìm lợi lạc cho riêng
bản thân mình. Con không ích kỷ và cũng không trốn
tránh nhiệm vụ. Chính phụ vương cũng biết rằng, phụ vương cũng không thể giúp
được cho con giải tỏa những khổ tâm, dằn vặt trong con. Ngay cả những khổ tâm, lo
lắng trong lòng người, phụ vương cũng chưa giải tỏa được.
Vua đứng dậy nắm lấy tay chàng:
- Con biết rằng ta rất cần con. Con là người mà ta đặt hết kỳ vọng.
Con đừng bỏ ta.
- Con không bao giờ bỏ phụ vương. Con chỉ xin phụ vương cho con đi
xa. Chừng nào đạt đạo con sẽ trở về.
Nét mặt vua Suddhodana cau lại. Ngài không nói gì nữa. Ngài bỏ
vào hậu điện. Chiều hôm đó, hoàng hậu Gotami qua thăm và ở lại suốt buổi với
Yasodhara. Cũng chiều hôm đó, Udayin bạn của Siddhatta đến chơi. Anh ta rủ theo
Devadatta, Ananda, Anuruddha, Kimbila và Bhadrika, những người trai trẻ đòi tổ
chức cuộc vui. Udayin đã mời được đoàn vũ công tài ba nhất trong kinh
thành đến. Đèn đuốc lại được thắp lên sáng rực cung điện.
Bà Gotami cho Yasodhara biết là Udayin đã được vua triệu tới và
giao trách nhiệm làm đủ mọi cách để ngăn Siddhatta bỏ
nhà ra đi. Cuộc vui tối nay nằm trong chương
trình hành động của anh ấy. Yasodhara ra lệnh cho các thị nữ đi
lo thức ăn và thức uống cùng các nhu cầu khác cho cuộc
vui, và nàng ở lại bên trong đàm đạo với phu nhân Gotami, trong
khi bên ngoài công viên Siddhatta tiếp đãi các bè bạn. Hôm đó là ngày
trăng tròn tháng Uttarasalha. Khi tiếng nhạc của cuộc vui bắt đầu
trổi đậy thì ánh trăng cũng bắt đầu nhô lên trên rặng cây phía trời Đông Nam.
Bà Gotami tâm sự với Yasodhara cho tới khuya mới về cung an nghỉ.
Khi đưa bà ra sân. Yasodhara thấy trăng đã lên tới đỉnh đầu. Cuộc
vui còn tiếp diễn với tiếng trống, tiếng nhạc và tiếng nói cười.
Đưa hoàng hậu Gotami khỏi cung, nàng trở vào đi tìm Channa. Người hầu cận này
đang ngủ. Nàng đánh thức Channa dậy, thầm thì:
- Có thể đêm nay thái tử cần đến anh. Hãy chuẩn bị cho con
Kanthaka, yên cương đầy đủ, và cũng nên chuẩn bị một con ngựa khác cho chính anh.
- Thưa lệnh bà, thái tử đi đâu vào giờ này?
- Anh đừng hỏi, cứ việc chuẩn bị như lời ta dặn, vì thái
tử có thể cần đến anh trong đêm nay.
Channa vâng lời đi ra tàu ngựa. Yasodhara trở vào
trong cung. Nàng sắp đặt sẵn giày nón và áo dạ
hành cho thái tử. Nàng lại đi lấy thêm một chiếc chăn mỏng để đắp
thêm cho Rahula, rồi nàng thay áo và lên giường. Nằm trên giường, nàng lắng
nghe tiếng nhạc, tiếng ca, tiếng nói và tiếng cười. Cuối cùng, cuộc
vui cũng tàn. Có lẽ mọi người đều đã tìm nơi ngủ nghỉ. Yasodhara
nằm yên, lắng nghe sự im lặng bao trùm trong cung cấm. Nàng nằm
yên chờ đợi, nhưng lâu lắm nàng vẫn chưa thấy Siddhatta đi vào.
Trong khi đó, Siddhatta ngồi một mình ngoài vườn ngự.
Chàng nhìn lên trời. Trăng sáng vằng vặc, ngàn sao lấp lánh. Chàng ngồi
suy tư thật lâu và quyết định đêm nay phải rời bỏ hoàng cung.
Chàng bước vào trong, mang giày và mặc áo. Chàng vén rèm nhìn vào gường
ngủ , Rahula nằm ngay bên cạnh nàng. Chàng muốn vào nói lời từ biệt, nhưng
chàng lưỡng lự, những lời dặn dò cần thiết nhất, chàng đã
nói với nàng rồi. Đánh thức nàng dậy, chàng biết mình sẽ làm cho phút biệt
ly khó khăn hơn, và não lòng hơn. Chàng buông rèm xuống, định
bước chân ra, nhưng rồi chàng quay lại vén rèm lần nữa, để nhìn hai mẹ
con một lần cuối. Chàng nhìn thật kỹ như để thu lấy thêm một
lần nữa hình ảnh quen thuộc và thân
yêu ấy. Cuối cùng chàng buông rèm, bước ra.
Khi đi ngang qua phòng khánh tiết. Siddhatta thấy những vũ
nữ nằm ngủ la liệt và ngã nghiêng trên nệm thảm. Đầu tóc họ xổ tung,
có người mở rộng miệng ra như những con cá chết, những cánh tay mềm
mại của họ, giờ đây cứng đơ như những thanh củi, và chân họ gác ngang gác ngửa
như trên một bãi chiến trường. Họ trông giống như những cái xác chết không
hồn. Siddhatta có cảm tưởng mình đang bước ngang qua một nghĩa địa.
Chàng mở cửa ra đi ra phía chuồng ngựa. Channa đang đợi. Chàng bảo:
- Channa, đem con Kanthaka ra đây.
Channa vâng dạ. Channa đã chuẩn bị mọi sự chu đáo rồi. Con
Kanthaka đã có đủ yên cương. Channa thưa lại:
- Con có đi với điện hạ không?
Siddhatta gật đầu. Channa đi vào tàu, dắt ra một con
ngựa khác. Con ngựa này cũng đã có đủ yên cương.
Hai người dắt ngựa ra khỏi cung. Siddhatta dừng lại, vuốt
ve con Kanthaka. Chàng nói với ngựa:
- Này Kanthaka, chuyến đi này là một chuyến đi quan trọng. Con
hãy hết lòng đưa ta đi.
Chàng nhảy lên mình ngựa. Channa cũng nhảy lên ngựa. Cả hai cho ngựa
đi thong thả để tránh gây nên nhiều tiếng động.
Những người lính gác cửa thành vẫn đang ngủ say. Họ vượt
qua cổng thành một cách dễ dàng. Ra khỏi cổng thành, được chừng một dặm,
Siddhatta dừng ngựa. Chàng quay lại nhìn kinh đô đang nằm im lắng dưới ánh
trăng. Chính nơi đây, Siddhatta đã được sinh ra và lớn lên. Chính nơi đây,
chàng đã trải qua bao nhiêu thăng trầm, buồn vui và thao thức. Nơi
ấy, phụ hoàng, dì Gotami, Yasodhara, Rahula và tất cả những người thân
yêu khác hiện đang ngủ say. Chàng thầm bảo:
- Nếu không tìm ra được con đường giải thoát khổ
đau cho chúng sinh, ta sẽ không bao giờ trở về Kapilavatthu nữa.
Chàng quay ngựa về hướng Nam. Con Kanthaka bắt đầu phi nước
đại.
----- Hết Phần 2 -----
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét